Radotki

Obecnie możemy obserowawać wzrost liczby przyłączonych instalacji fotowoltaicznych w Polsce:

– W 2017 r. przyłączono do polskiej sieci energetycznej około 12 900 mikroinstalacji fotowoltaicznych.

– W 2018 r. przyłączono około 27 300 mikroinstalacji fotowoltaicznych.

– W 2019 r. przyłączono ponad 104 000 mikroinstalacji fotowoltaicznych.

Dane na podstawie informacji od operatorów : PGE, TAURON, ENEA, ENERGA i INNOGY.

Coraz większa popularność rozwiązań fotowoltaicznych w Polsce wynika z kilku czynników:

1. Wzrost ceny tradycyjnej energii elektrycznej:

Energia elektryczna w Polsce jest nadal wytwarzana w 80% z węgla. Produkcja energii z węgla staje się coraz droższą metodą wytwarzania energii w porównaniu do innych rozwiązań. Według raportu „Levelized energy cost” z dnia 2.11.2017 międzynarodowej firmy doradztwa finansowego Lazard, już w 2017 r. koszt produkcji 1 MWh z węgla kosztowało 102 USD w porównaniu do 50 USD za 1 MWh ze słońca.

W dodatku węgiel, w ramach procesu produkcji energii elektrycznej, jest istotnym źródłem emisji dwutlenku węgla. Polska, jako członek Europejskiego Systemu Handlu Emisjami (ESHE) musi nabywać odpowiednią ilość praw emisyjnych aby skompensować ilość emitowanego przez nią dwutlenku węgla. Tymczasem ceny praw do emisji dwutlenku węgla w ostatnich latach w ramach systemu ESHE wzrosły trzykrotnie (z 7 euro za tonę CO2 pod koniec 2017 r. do 25 euro za tonę CO2 pod koniec 2019 r.). Koszt uprawnień jest czynnikiem wpływającym na cenę energii elektrycznej.

Polska infrastruktura energetyczna jest w dużej mierze przestarzała i wymaga modernizacji. Większość obecnie aktywnych elektrowni została zbudowana w latach 1970. Całkowita modernizacja polskiej energetyki jest oszacowana na poziomie 100 miliardów euro. Koszty produkcji i dystrybucji energii elektrycznej wzrastają, powodując wzrost ceny energii elektrycznej gospodarstw domowych i firm.

Ceny uprawnień do emisji CO2 od 26/10/2012 do 31/12/2019

Źródło: handel emisjami C02, cire.pl.

Ustawa z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii oraz jej nowelizacje stworzyły korzystne warunki Prosumenta dla gospodarstw domowych i firm

Prosument jest jednocześnie odbiorcą końcowym sieci dystrybucyjnej energii elektrycznej i producentem energii elektrycznej (wyłącznie) z odnawialnych źródeł energii na potrzeby własne.

Ustawa i jej nowelizacje obejmują szeroką definicję Prosumenta. Prosumentem może być:

– osoba indywidualna
– firma, pod warunkiem, że wytwarzanie energii odnawialnej, jej magazynowanie lub sprzedaż nie stanowią jej głównej działalności,
– gospodarstwo rolne,
– jednostka samorządu terytorialnego,
– spółdzielnia lub wspólnota mieszkaniowa,
– kościół, związek wyznaniowy

W przypadku instalacji fotowoltaicznej, ustawa i jej nowelizacje umożliwiły Prosumentowi korzystanie z sieci energetycznej na korzystnych warunkach:

Prosument może korzystać z sieci energetycznej jako akumulator (magazyn energetyczny), obniżając koszt inwestycji o koszt magazynowania energii (kilkanaście tysięcy złotych w przypadku instalacji fotowoltaicznej).

W pierwszej kolejności wyprodukowana ze słońca energia wykorzystana jest na własne potrzeby energetyczne. Nadwyżka (np. latem, kiedy jest dużo słońca) jest oddana do sieci energetycznej, z którą Prosument się rozlicza w formie upustu do faktury. System rozliczeń dla prosumentów umożliwia odbiór wyprodukowanych nadwyżek energii przesłanych do sieci w okresie do 365 dni od daty odczytu rozliczeniowego. Odbiór odbywa się w proporcji zależnej od mocy instalacji fotowoltaicznej:

– W przypadku instalacji do 1o kW: 0,8 kWh energii pobranej z sieci dla każdej 1 kWh energii wyprodukowanej przez Prosumenta,
– W przypadku instalacji powyżej 10 kW: 0,7 kWh energii pobranej z sieci dla każdej 1 kWh energii wyprodukowanej przez Prosumenta.

Przykład:

W przeciągu 365-dniowego okresu rozliczeniowego, Prosument:

– Wyprodukował 1 000 kWh energii elektrycznej z własnej instalacji fotowoltaicznej, z czego pobrał 500 kWh. Pozostałe 500 kWh wyprodukowanej energii wprowadził do sieci.
– Pobrał z sieci 1 000 kWh.

Prosument ma instalację fotowoltaiczną z mocą do 10 kW (współczynnik 0,8).

Ilość energii zbilansowanej: 500 kWh*0,8 = 400 kWh

Wynik bilansowania: 1 000 kWh – 400 kWh = 600 kWh

Faktura klienta po zbilansowaniu energii wyprodukowanej przez własną instalację fotowoltaiczną:

Sprzedaż: 600 kWh * (cena sprzedaży + cena dystrybucji energii).

Prosument posiada 365 dni od daty odczytu rozliczeniowego żeby wykorzystać nadwyżkę wyprodukowanej energii. Po upływie tego okresu traci tę możliwość.

2. Instalacje fotowoltaiczne w Polsce cieszą się szerokimi możliwościami dofinansowań i ulg podatkowych:

Obecnie w Polsce dostępne są różne programy dofinansowania zakupu i instalacji fotowoltaicznych (Czyste Powietrze, Energia Plus, czy Agroenergia dla rolników). Najpopularniejszy z nich to program „Mój Prąd” który pozwala gospodarstwom domowym otrzymać do 5 000 zł dofinansowania na instalację fotowoltaiczną.

W dodatku, instalacje fotowoltaiczne cieszą się różnymi ulgami i korzyściami:

– Ulga termomodernizacyjna w podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala osobom fizycznym odliczyć od podstawy podatku dochodowego wydatki poniesione na instalację fotowoltaiczną do kwoty 53 000 zł.
– We wrześniu 2019 r. Została ujednolicona stawka VAT na poziomie 8% na instalacje fotowoltaiczne dla budynków o powierzchni do 300 mkw.
– Brak konieczności otrzymania pozwolenia na budowę dla instalacji fotowoltaicznych o mocy do 50 kW.

Korzystając ze źródła dofinansowania „Mój Prąd” oraz z ulgi termomodernizacyjnej, gospodarstwo domowe o średnim, rocznym zużyciu prądu 5 MWh, może liczyć na zwrot kosztów inwestycji w instalację fotowoltaiczną w 7 lat. Po tym okresie, gospodarstwo domowe wykorzystujące energię ze słońca w modelu prosumenckim płaci jedynie zakładowi energetycznemu opłatę przesyłową która wynosi między 50 a 200 zł w skali roku.

3. Panele fotowoltaiczne coraz bardziej wydajne:

– W XIX wieku pierwsze ogniwa fotowoltaiczne miały wydajność poniżej 1%.
– W 1954 r. firma Bell Labs stworzyła pierwszy użytkowy panel fotowoltaiczny z krzemu, z wydajnością ok. 6%.
– W 1960 r. firma Hoffman Electric stworzyła panele fotowoltaiczne z ogniwami o wydajności ok. 14%.
– W 1992 r. Uniwesytet Florydy południowej stworzył ogniwo na taśmie o wydajności 15,89%.
– W 2015 r. Solar City ogłosiło wydajność swoich ogniw fotowoltaicznych na poziomie 22,04%, Panasonic na poziomie 22,5% a Sun Power na poziomie 22,8%.
– W 2016 r. Amerykański « National Renewable Energy Laboratory » i Szwajcarski Centrum dla Elektroniki i Microtechnologii osiągneli wydajność ogniw fotowoltaicznych na poziomie 29,8%.
– W 2017 r. grupa amerykańskich naukowców stworzyła prototyp ogniw fotowoltaicznych o wydajności 44,5%.

Panele fotowoltaiczne obecnie dostępne na rynku mają wydajność ok. 15-22%.

4. Panele fotowoltaiczne są coraz tańsze :

Zgodnie z zasadą Swanson’a, cena paneli fotowoltaicznych spada o 20% za każde podwojenie globalenej produkcji energii ze słońca. W Stanach Zjednoczonych w 2009 r. koszt instalacji fotowoltaicznej wynosił 8,50 USD/Watt. W 2019 r. koszt instalacji plasował się na poziomie 2,96 USD/Watt. W Polsce jeszcze w 2016 r. 1 kW zainstalowanej fotowoltaiki kosztował 7 000 zł. W 2020 r. 1 kW zainstalowanej fotowoltaiki kosztował między 3 500 a 5 000 zł przy małych instalacjach.

Link do strony : dobryprad.pl

Link do sekcji o fotowoltaice : dobryprad.pl/fotowoltaika/

Autor:
Emmanuel Lickel-Skiba – prezes firmy Dobry Prąd, która zajmuje się m.in. optymalizacją kosztów związanych z energią i gazem. Absolwent Sciences-Po Paris. Pracowałem w Europie, Stanach Zjednoczonych i obu Amerykach. Jest byłym pracownikiem Banku Światowego, w którym pracował dla wiceprezesa odpowiedzialnego za zrównoważony rozwój. Pracował również nad projektami budowania odporności dla różnych organizacji na Haiti w kontekście katastrof środowiskowych i klimatycznych.